پیش‌بینی ترکیب عرضه‌ی نیروی کار در اُفق 1430

قدیر اسدی، علیرضا زاهدیان

چکیده

در این مقاله با استفاده از داده‌های سرشماری و برخی فروض جمعیّت‌شناختی، جمعیّت ایران برای اُفق چهل ساله تا سال 1430 پیش­‌بینی شده است. سپس، به بررسی نرخ مشارکت اقتصادی به عنوان پُلی بین جمعیّت کل و جمعیّت فعّال پرداخته شده است. در این بررسی، از آن‌جا که تحوّلات نرخ مشارکت زنان و مردان در ایران تفاوت عمده با یکدیگر دارند، به طور جداگانه مورد ملاحظه قرار گرفتند. هم‌چنین، پیش‌بینی نرخ مشارکت اقتصادی تحت دو حالت انجام شد. در حالت اوّل، وضعیّت آینده‌ی نرخ مشارکت را مطابق با میانگین وضعیّت در 7 سال گذشته در نظر گرفته است. امّا حالت دوّم، برای هر گروه سنّی نرخ مشارکتی به عنوان نرخ مشارکت مطلوب در نظر گرفته و به پیش­‌بینی جمعیّت فعّال در هر گروه سنّی و کلّ جمعیّت پرداخته است. هم‌چنین، با فروضی در مورد بیکاری، میزان فرصت شغلی مورد نیاز برای هر سال مورد محاسبه قرار گرفته است. نتایج نشان می­‌دهد که با گذشت زمان با تغییرات هرم سنّی، به دلیل تفاوت در نرخ مشارکت گروه­‌های مختلف و پایین­‌تر بودن نرخ مشارکت گروه‌های سنّی بالاتر، نرخ مشارکت کل در بلندمدّت با کاهش مواجه خواهد شد. هم‌چنین، به دلیل کاهش نرخ مشارکت گروه­‌های سنّی بالا و کاهش جمعیّت جوان، خالص ورودی به بازار کار در سال­‌های انتهایی بازه‌ی مورد بررسی منفی خواهد شد. افزایش جمعیّت مسن و کاهش جمعیّت فعّال، موجب افزایش بار تکفّل کل در جامعه خواهد شد. این مقاله در ششمین همایش انجمن جمعیّت‌شناسی ایران که روزهای 17 و 18 آبان 1391 در دانشگاه تهران برگزار شد، ارایه شد.